به گزارش خبرگزاری حوزه، حکایت محرم، حکایت خون است، حکایت خورشید است بر خشک چوب نیزه‌ها.... و هر آن کس را که با نام حسین علیه‌السلام در درونش حزنی نیست، لاجرم محروم از عشق است.
محرم که از راه می‌رسد دلهای شکسته از نو داغدار می‌شود. محرم که می‌آید، حکایتی تکرار می‌شود که دلهای عاشق از خود بی‌خود می‌شوند؛ واقعه کربلا برای مردم ما و برای تمام آزاد اندیشان و آزادگان جهان، داستان مقابله حق با باطل، مبارزه عدل با ستم و پیروزی خون بر شمشیر است و عاشورا حماسه مکرر تاریخ انسان و تمام روزها عاشورا و تمام ماه ها محرم و تمام سرزمین‌ها کربلا است.
به مناسبت فرارسیدن ماه محرم الحرام و عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین علیه‌السلام برخی کتاب‌های انتشارات پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام با موضوع عاشورا و کربلا، معرفی می‌شود:
مغناطیس حسین علیه‌السلام
شاید آن روز که امام صادق علیه‌السلام، «زیـارت اربعیـن» را در کنار چهار نشانه دیگر از خصوصیات و ویژگی‌های شیعیان در فضای اجتماعی برشمردند، هیچکس فکر نمی‌کرد که بیش از هزار سال بعد در قرن بیست و یکم میلادی، چه حماسه شورانگیز و شگفت‌انگیزی در ایام زیارت اربعین، در سرزمین وعده داده شده قیام منجی موعود بشر عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف، یعنی «کربلای معلی» رقم خواهد خورد.
کنگره بین‌المللی اربعینی حسینی، که واقعه‌ای کاملاً مردم‌نهاد، معنوی، حماسی و دارای ابعاد تمدنی است، با میزبانی ملت مخلص و ولایت‌مدار عراق و حضور میلیون‌ها انسان دلداده حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام از مذاهب، ادیان و ملل مختلف جهان، تعجب متفکرین، سیاست‌مداران و فرهنگ‌پژوهان جهان را برانگیخته است. این حرکت مردمی مملو از شور، ایثار، عشق و حماسه در دوران معاصر، هیچ بدیل و مانندی ندارد و بایسته است قبل از روایت‌ها و تحلیل‌های ضعیف و ناقص، به‌صورت عالمانه، دقیق و عمیق مورد مطالعه و واکاوی و تبیین قرار گیرد تا از رهگذر آن، ضمن تقویت و توسعه این حماسه متعالی، الگوی راهگشایی برای حل مسائل تمدنی جهان اسلام استخراج گردد.
کتاب مغناطیس حسین علیه‌السلام تحلیلی است بر بزرگ‌ترین اجتماع تاریخی و حماسی بشر در اربعین که مسلمانان و حتی غیرمسلمانان محبّ حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام از سراسر جهان با رنگ‌ها و مذاهب گوناگون، در آن حضور دارند.
نویسنده اثر مطرح می‌کند که این امنیت ویژه مردمی، این ایثارها و همیاری‌ها، این مدیریت و گردش اقتصادی مردمی که فقط و فقط به سبب ظهور پیوند ملل مسلمان با حقیقت ملکوتی سالار شهیدان، حضرت حسین علیه‌السلام رخ می‌دهد، از عمق تأثیرات فردی و اجتماعی پیوندهای طولی و عرضی «نظام ولایت» حکایت می‌کند و تحلیل آن جز با نظریه «نظام اجتماعی ولایت» امکان‌پذیر نیست.
نگارنده کتاب با توجه به تحصیلات تخصصی در حـوزه نظام معارف انقلاب اسلامی و اندیشه امامین انقلاب، بهترین و عمیق‌ترین منبع معرفتی برای تحلیل و تبیین حماسه تمدنی را تقریر قرآنیِ عمیق حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از اصل اعتقادی «ولایـت» یافته و بر این اسـاس، در مقام توصیف و تحلیل حماسه زیارت اربعین برآمده و نوشتار حاضر را در سه فصل به رشته تحریر در آورده است.
فصل نخست این نوشتار به دو بخش تقسیم می‌شود؛ در بخش نخست پیشینه سنت زیارت اربعین، تاریخچه شکل‌گیری، احادیث و روایات مرتبط با اربعین، دلایل بزرگداشت، جایگاه زیارت پیاده امام حسین علیه‌السلام و انتفاضه عراق مورد مداقه قرار می‌گیرد؛ در بخش دوم نیز به ارائه آمارهای کمّی در خصوص ابعاد منحصر به فرد و شگفت‌انگیز پیاده‌روی اربعین از قبیل تعداد زیارت‌کنندگان، تعداد موکب‌ها، رکوردهای اربعین و رویدادهای خاص پرداخته می‌شود.
در فصل دوم کتاب به مرورِ اندیشه‌های مقام معظم رهبری در خصوص پیاده‌روی اربعین پرداخته می‌شود و در آن نکاتی در خصوص اهمیت پیاده‌روی اربعین و همچنین ارتباط آن با ظهور مطرح شده و در انتهای فصل نیز توصیه‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برای پیاده‌روی اربعین آورده شده است.
عنوان «مغناطیس حسین علیه‌السلام»، با نظر به تحلیل‌های اندیشه‌مندانه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات و کلیدواژه‌های استفاده شده معظم‌له در خصوص پیاده‌روی اربعین، برداشت و انتخاب شده است؛ بنابراین نویسنده در فصل سوم براساس اندیشه مقام معظم رهبری در تبیین و تحلیل اصول اعتقادی اسلام در قرآن کریم، به تحلیل وقایع اعجازگونه حماسه اربعین، از آن به عنوان پلی برای ظهور منجی عالم بشریت می‌پردازد.
عزاداری محرم و کرونا
از جمله پیامدهای گسترده و مهم کرونا، پیامدهای فرهنگی آن است و از جمله عامل‌های مؤثر بر کنترل کرونا نیز عامل‌های فرهنگی است. دین داری مردم نیز به آن دلیل که امری اجتماعی و فرهنگی است، در تعامل و ارتباط متقابل با کرونا قرار دارد؛ یعنی هم کرونا بر کیفیت و کمیت دین داری آدمیان، وهم رفتار دینی مردم بر چگونگی مواجهه با کرونا اثرگذار است.
برخی از پیامدهای منفی کرونا نسبت به حوزه دین و دینداری سخن گفته و از آن به عنوان یک تهدید یاد کرده‌اند و برخی دیگر به فرصت‌هایی که در ورای تهدیدها وجود دارد، اشاره کرده‌اند. بیشترین تأثیر کرونا متوجه حوزه‌ای از مناسک دینی است که به صورت جمعی برقرار می‌شود و محرم و عاشورا یا حج و همچنین مسجدها و نمازهای جماعت یا جمعه، از جمله این مناسک به شمار می‌آیند.
در این اثر، تجربیات و فعالیت‌های یکی از اصیل‌ترین نهادهای بومی، مردمی و مذهبی در جامعه ایران در مواجهه با شرایط و محدودیت‌های کرونایی از طریق مشاهده مشارکتی و گفتگو با فعالان میدانی روایت شده است.
نتایج این پژوهش حاکی از انعطاف‌پذیری و تنوع و تکثر فراوان رفتارهای هیئات مذهبی و نشان‌دهنده این واقعیت است که هیأت به عنوان یک نهادی برآمده از عمق باورهای دینی مردم، می‌تواند در سریعترین زمان ممکن و با حفظ اصول و اصالت‌های خود، آیین‌ها و مناسکی متناسب با اقتضائات جدید و حتی متناسب با شرایط جغرافیایی و ذائقه مردم ایجاد کند.
هیأت به دلیل گستردگی بی‌نظیر در سرتاسر کشور ایران و برخورداری از انواع ظرفیت‌ها مانند نیروی انسانی، مکان مناسب و اقناع مخاطب و مردم‌پایه‌بودن آن؛ ظرفیتی ویژه برای مواجهه هوشمندانه و موثر در مقابله با ویروس کروناست. از این‌رو لازم است در سیاست‌ها و تصمیمات کلان حاکمیتی ضمن پرهیز از برخورد یکسان با همه آنها؛ نگاهی فرصت محور به این ظرفیت داشته باشیم.
فرهنگ جامع سخنان امام حسین علیه السلام
معجم نگاری و تدوین موسوعه و مجموعه‌هایی از کلمات هر یک از پیشوایان معصوم علیهم‌السلام، کاری است ضروری و سودمند و گامی ابتدایی در معرفی فرهنگ و معارف اهلبیت علیهم‌السلام. این تحقیق نفیس، در ادامه پروژه عظیم تحقیقاتی درباره سخنان گهربار چهارده معصوم علیهم‌السلام است که تا کنون تعداد زیادی از این مجموعه بزرگ، به چاپ رسیده است.
هدف از گردآوری کتاب «فرهنگ جامع سخنان امام حسین علیه‌السلام» ارائه ماده اولیه برای تفسیر و تبیین و تحلیل حوادث صدر اسلام است، زیرا عصر زندگی حضرت اباعبدالله علیه‌السلام از مهمترین و پر فراز و نشیب‌ترین دوران‌های اسلام است.
این کتاب شریف، فرهنگ جامعی از سخنان امام حسین علیه‌السّلام می‌باشد که در دو بخش تاریخی و موضوعی تهیه شده؛ در بخش تاریخی سخنان حضرت در چند فصل زیر تنظیم شده است:
فصل اول سخنان امام حسین علیه‌السلام در زمان رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله
فصل دوم سخنان امام حسین علیه‌السلام در زمان امیرالمؤمنین علیه‌السلام
فصل سوم سخنان امام حسین علیه‌السلام در زمان امام حسن علیه‌السلام
فصل چهارم: سخنان امام حسین علیه‌السلام در زمان امامت خود،
همچنین بخش موضوعی این کتاب که شامل سایر کلمات آن حضرت است و بیانگر تاریخی خاص نبود، در فصول عقاید، احکام، اخلاق، ادعیه و اشعار (که آن حضرت در مناسبات و زمان‌های مختلف انشاء فرموده‌اند،) گردآوری شده است.
انتهای پیام
